Türkiye, özellikle sofralık kayısı üretimiyle tanınan bir ülkedir. Özellikle Malatya, ülkenin en büyük kayısı üretim merkezi olarak öne çıkmaktadır. Ancak bu yıl kayısı üretiminde yaşanan sorunlar, üreticilerin belini bükmüş durumda. Yapılan son değerlendirmelere göre, ilçede kayısı hasadından kaynaklı zarar yaklaşık yüzde 30 oranında gerçekleşti. Peki, bu durumun arkasındaki sebepler neler? Kayısı üreticileri neler yaşıyor? İşte detaylar.
Türkiye'nin sofralık kayısı üretim merkezi olan Malatya, bu yıl olağanüstü kuraklık ve beklenmedik hava şartlarının etkisi altında kaldı. Özellikle memleketin bu önemli tarım ürününde verim kaybı ciddi boyutlara ulaşmış durumda. Uzmanlar, mevsim normallerinin altında seyreden yağış miktarının, kayısı ağaçlarının çiçeklenme döneminde yaşadığı stresine yol açtığını belirtiyor. Bu sebeple, meyve tutumu beklenildiği gibi gerçekleşmedi. Bunun sonucu olarak, üretimde ciddi bir azalma yaşanıyor ve üreticiler, mali kayıplarla karşı karşıya kalıyor.
Özellikle kuraklığın yanı sıra, hastalık ve zararlılarla mücadelede de yaşanan sıkıntılar üretimi olumsuz etkiledi. Son yıllarda artış gösteren zararlı böceklerin etkinliği, kayısı bahçelerindeki ürünlere büyük zararlar vermekte. Bunun yanı sıra, iç pazarın yanı sıra dış pazar taleplerinde yaşanan dalgalanmalar, üreticilerin kârlılığını da tehdit ediyor. Dışa bağımlı bir pazardaki bu dalgalanmalara karşı, yerli üreticilerin nasıl bir yol izlemesi gerektiği büyük bir soru işareti oluşturuyor.
Kayısı üreticileri, bu olumsuz koşullar altında ekonomide büyük bir dar boğaza girmek üzere. Hasat zamanı yaklaşırken, kayısı bahçelerindeki verim kaybı, borçların ödenmesinde sıkıntılara yol açıyor. Birçok çiftçi, ürünlerinin değer kaybetmesi sebebiyle maliyetlerini karşılamada zorluk çektiğini belirtiyor. Üretimde yaşanan bu aksama, istihdamı da doğrudan etkiliyor. Kayısı hasadında çalışan mevsimlik işçilerin, yükselen işsizlik oranları nedeniyle iş bulması bile zorlaşmış durumda.
Bu süreçte, Tarım ve Orman Bakanlığı gibi resmi kurumların destekleyici adımlar atması bekleniyor. Çiftçilere yönelik acil destek programlarının hayata geçirilmesi, sürdürülebilir bir üretim için kritik bir önem taşıyor. Özellikle en çok tercih edilen kayısı çeşitlerinin korunması ve üretim alanlarının geliştirilmesi için yapılacak yatırımlar, yarının kayısısını da etkileyebilir. Üreticilerin bir an önce bu süreçte desteklenmesi, hem ekonomik kayıpların önüne geçilmesi hem de sektördeki istikrarın sağlanması açısından elzemdir.
Sonuç olarak, Türkiye'nin sofralık kayısı üretim merkezi konumundaki Malatya'daki üretim sorunları, yerel ekonomiyi sarsarken, ayrıca tarım politikalarının da gözden geçirilmesini gerektiriyor. Gerek hava koşulları gerekse zararlılarla mücadele gibi faktörler, çözüm odaklı düşünmeyi ve yenilikçi yöntemlerin benimsenmesini zorunlu kılıyor. Türkiye'nin kayısı potansiyelinin korunabilmesi, hem üreticilerin hem de tüketicilerin yararına olacaktır. Doğru adımlar atılmadığı takdirde, kayısının geleceği tehlikeye girebilir.